Nationaal Park Lauwersmeer: vogels en oude visserscultuur

Het Lauwersmeer ligt in het noorden van Nederland, op de grens van de provincies Groningen en Friesland en valt onder de gemeenten De Marne, Dongeradeel, Kollummerland c.a. en Zuidhorn. Het huidige Lauwersmeergebied ligt op de plek waar vroeger enkele kleine riviertjes, zoals de Lauwers, de Hunze en de Ee uitmondden in de Lauwerszee. De getijdenstroming van de Waddenzee had hier grotendeels vrij spel. Op 23 mei 1969 ontstond het Lauwersmeer door het afsluiten van de Lauwerszee. Er zijn hier twee dorpen ontstaan: Lauwersoog met de wijk Robbenoort en het vakantiepark Natuurdorp Suyderoogh.

Tegen het Lauwersmeer aan liggen enkele van oorprong middeleeuwse plaatsen, waar de oude visserscultuur vaak nog goed te zien is, zoals Vierhuizen en Zoutkamp aan de Groninger zijde en Dokkumer Nieuwe Zijlen en Anjum aan de Friese kant. Vlakbij ligt de historische Elfstedenstad Dokkum.

Vogelgebied Lauwersmeer
Het Lauwersmeergebied bestaat voor het grootste gedeelte uit natuurgebied dat wordt beheerd door Staatsbosbeheer. Met name voor watervogels is het een van de rijkste gebieden van Nederland. Op 12 november 2003 werd het Lauwersmeer uitgeroepen tot Nationaal Park.

De Ezumakeeg aan de Friese kant van het Lauwersmeer, waar enkele vogelkijkhutten staan, is zeer geliefd bij vogelaars. Aan de Groninger zijde kunnen vogelliefhebbers terecht bij het Jaap Deensgat, waar ook een hut staat. Daarnaast zijn er vogelhutten op de Vlinderbalg, in de Kollumerwaard, op de Ballastplaat en op de Groninger Platen (Schildhoek) bij Vierhuizen. Voor meer informatie zie vogels.

Wandelen en fietsen
Het Lauwersmeergebied is ontsloten met een netwerk van paden voor wandelaars en fietsers. Voor de doorgewinterde fietser is het Rondje Lauwersmeer een aanrader. Deze route van circa 45 kilometer brengt u op de mooiste plekjes van het Nationaal Park. Bij o.a. de VVV’s en Staatsbosbeheer is een folder van deze en andere fiets- en wandelroutes te krijgen.

Recreatie en overnachting
Voor de toerist zijn er in het Lauwersmeergebied uitgebreide overnachtingsmogelijkheden, van (natuur)camping, bed and breakfast tot luxe vakantiepark. Een bekende recreatievoorziening is Landalpark Esonstad bij Oostmahorn.

Op 27 november 2004, in de finaleuitzending van het NCRV-televisieprogramma De mooiste plek van Nederland, eindigde het Lauwersmeer op de derde plaats.
Nationaal Park De Weerribben werd tot winnaar uitgeroepen en het Friese Moddergat werd tweede.